Να τα καθαρίσουμε ναι, αλλά ας τα κοιτάξουμε λίγο καλύτερα πρώτα :)

Να καθαρίσουμε την Ελλάδα, λοιπόν. Αλλά για να μην κρύψουμε απλώς τα σκουπίδια γρηγορα σε κάποια χωματερή, πρέπει μαλλον, πριν τα πετάξουμε, να ασχοληθούμε λίγο παραπάνω με αυτά. Τί είναι το σκουπίδι, το τόσο ανεπιθύμητο, πέρα από σκουπίδι. Τί δείχνει για τον πολιτισμό μας, τι κρύβει ως πρωτογενές υλικό και άλλες υπέροχες ερωτήσεις. Για τόσα αμπελοφιλοσοφούμε. Εεε, λίγο και για τα σκουπίδια τότε. Η για να το πω πιο επιθετικά, αμφισβητώ ότι ακαδημαικά η συζήτηση για τα σκουπίδια αφορά τους περιβαλλοντολόγους μόνο. Όπως είχα πεί και στο παρελθόν, αρχιτέκτονες και πολεοδόμοι προσπαθούν ακόμα να αποκωδικοποιήσουν μεταμοντέρνες έννοιες του καταναλωτισμού και τις ανάλογες επιπτώσεις του στον αστικό ιστό και σπάνια έχουν ασχοληθεί με την πιo εμφανή του εκδήλωση, τα σκουπίδια.

Ας πάμε για λίγο στην ..Φινλανδία. (Να 'ναι καλά ο Ovi, ..σαν να μη μου φαίνεται και πολύ μακριά από τότε που εμφανίστηκε στο blogger).

Με έναν συνάδελφο από την Άγκυρα και μια συνάδελφο από το Βερολίνο ασχοληθήκαμε με έναν πειραματικό χωροτακτικό σχεδιασμό στο Saynatsalo της Φινλανδίας. Σκοπός του σχεδιασμού η αναδιαμόρφωση ενός μικρού νησιού, που φιλοξενεί ακόμα ένα πιο μικρό χωριό, στη μέση μιας υπέροχης λίμνης, όπου όλα είναι καθαρά και καταπρασινα. Και η ανάδειξη αυτού του τόπου, όχι τόσο για τους επισκέπτες αλλά για τους ίδιους τους κατοίκους.

Καθισμένοι δίπλα από την λίμνη, στη μέση αυτού του πανέμορφου τοπίου, ψάχναμε να βρούμε κάποια θεματολογία, να διαφοροποιήσουμε το δικό μας project από αυτά των άλλων ομάδων που δούλευαν παράλληλα ακριβώς για τον ίδιο χώρο.

'Ρε παιδιά,' λέει η βερολινέζα...'μου την δίνει σε αυτό το νησι να βλέπω συνεχεια πράσινο, να είναι όλα καθαρά, είμαι παιδί της πόλης εγώ, νόμιζα ότι μισούσα τις πινακίδες νέον και τώρα θέλω να δω μια, θέλω να δω έναν δρόμο βρώμικο. Και βαρέθηκα αυτήν την ησυχία και τάξη. Πόσοι μένουν εδώ; Ελάχιστοι. Και πάλι κρύβονται. Πως να τους αρέσει εδώ;'

Γνέψαμε με πλήρη κατανόηση.

Ο σχεδιασμός βασίστηκε ακριβώς σε αυτό, να ανακαλύψουμε και να δείξουμε ότι υπάρχει ζωή σε αυτό το νησί δείχνοντας τα ..σκουπίδια.

Ασχοληθήκαμε με τα πάντα, τα πριονίδια της μικρής -αλλά ζωτικής σημασίας για το νησί- βιομηχανίας που βρισκόταν στην άκρη του νησιού, το βρώμικο ξέφωτο που μαζευόταν οι ντόπιοι έφηβοι to ...hang out και το είχαν οικειοποιηθεί, το design των καδων δίπλα από το δημαρχείο του Alvar Aaalto, το λιμανάκι όπου άλλαζαν λάδια και προμηθευοταν καύσιμα τα σκάφη που περνούσαν από το νησί ...τα πάντα. Δεν κάναμε σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων. Απλά δείξαμε αυτά τα μέρη, που συνήθως δεν τα βλέπουν οι ντόπιοι κατάλληλα για την βόλτα τους ή σαν ωραία τοπία. Θέλαμε μέσα από τους πιο 'βρώμικους' χώρους να ανακαλύψουμε και εμείς οι ίδιοι τους ρυθμούς ζωής σε αυτό το νησί.

'Οταν το παρουσιάσαμε στους ντόπιους ντρεπόμασταν, σκεφτήκαμε ότι ίσως δεν το πήραμε σοβαρά, ότι δεν σεβαστήκαμε το πόσο κοντά είναι αυτοί στην φύση, πόσο την φροντίζουν κτλ κτλ και ότι θα παρεξηγηθούμε.

Έκπληξη.

Άρχισε μια μεγάλη συζήτηση για το χωριό τους, αναγνώρισαν εκ νέου τις καθημερινές δραστηριότητες τους, που πάνε τα παιδιά τους με την παρέα τους, που δουλεύουν οι ίδιοι, πως θα ήθελαν να είναι αυτοί οι χώροι, μέχρι ποιό σημείο μπορούν ή είναι επιθυμητό να παρέμβουν, πχ στο βρώμικο ξέφωτο που έκαναν κατάληψη οι έφηβοι.

Όχι φυσικά δεν θέλουν να βρωμίσουν τον τόπο τους.

Απλά κατάλαβαν ότι τα σκουπίδια, μας ...εκπροσωπούν στον χώρο. Εμάς και τις δραστηριότητες μας.

Δυστυχώς, έπρεπε να φύγουμε από το νησί. Την ιδέα δεν την προχωρήσαμε περαιτέρω. Και εγώ δεν έχω καταλήξει ακόμα στο αν θέλω λιγουλάκι από σκουπίδια να βλέπω ότι υπάρχουν.

Τώρα προσγείωση. Επιστροφή στο μπάχαλο το δικό μας.